Theorie en modellen

“a fool with  a tool is still a fool”

Afgelopen week had ik een aardige discussie over het gebruik van modellen. U kent ze ongetwijfeld ook, de mensen die voor elk probleem een kant en klaar model paraat hebben. Bijna zoiets als “welk probleem? Oh dan heb ik laatje 37 uit de 2e rij nodig”. Blijkbaar is hun analyse zo scherp dat ze een standaard oplossing kunnen inzetten. Alsof de hele wereld moeiteloos in een simpel twee-dimensionale theoretische weergave te vangen is… Mmmhmm, ik heb er mijn bedenkingen bij.

Natuurlijk heb ik helemaal niets tegen theorie of modellen. Modellen als de PDCA cyclus (ook wel management cyclus of Demming cirkel) pas ik dagelijks toe. Ook het strategisch analyse model van Alsem of Porter zijn in meerdere situaties handig. Maar of je er in 1 A4 de wereld in kunt vatten lijkt me wat simpel.

Volgens mij zijn mensen in ieder geval niet twee dimensionaal. En ook niet zwart wit. En er spelen vaak complexe krachten en gevoelens die moeilijk te vatten, maar wel van invloed zijn.

Modellen zijn prima als een hulpmiddel. Om iets te analyseren of te visualiseren. Maar ik zou ze nooit als doel willen zien. Dan doen we elkaar toch echt te kort.